1 februari 2024 - Onze gezonde twijfel #3: Aan wie leggen we verantwoording af? Mariëlle de Mooij

We tellen en vertellen. Maar voor wie doen we dat eigenlijk?

Na vele jaren in de commerciële wereld, maakte ik een tijdje terug de overstap naar het sociale domein. Nog steeds ben ik zeer blij met deze move. Bijdragen aan het welzijn van de mensen is toch van een andere orde dan verzekeringspolissen verkopen, wat ik trouwens ook heel leuk vond. En 'mijn' sociaal werkers zijn toch net even meer bezig met alle maatschappelijke uitdagingen dan mijn oud-collega's bij de bank. Maar één dingetje valt me in deze nieuwe baan een beetje tegen: het verantwoorden van ons werk. 


In mijn vorige werkende leven ging het om keiharde cijfers en klanttevredenheidscores. Verantwoording van het werk gebeurde op basis van Excelsheets en CRM-data. Concreet en duidelijk, hoewel ik het verhaal achter die cijfers natuurlijk ook wel eens miste. Bij Welzijnskwartier moeten we natuurlijk ook de impact van ons werk aantonen. In iedere gemeente waar we werken, krijgen we een budget voor de opdrachten die we uitvoeren. Ik vind het terecht dat wij laten zien hoe we dat belastinggeld inzetten en welke resultaten we daarmee behalen. Er is alleen één probleempje: hoe tonen wij onze opbrengst bij een thema als 'Gezond en Veilig Opgroeien' of 'Een weerbare samenleving' of 'Een vitale wijk' of 'Voorkoming eenzaamheid' of 'Minder polarisatie'? 
 

Een vuistdikke verantwoording
In de opdrachten die we krijgen, spreken we af hoe wij ons werk verantwoorden. En resultaten monitoren. Ondertussen zijn dat in de gemeenten waar ik dat voor doe, documenten geworden van 32 pagina's schoon aan de haak. In die docs Tellen en Vertellen we. Mooie termen als alternatief voor harde KPI's, waar ik zo'n drie a vier weken per jaar fulltime mee bezig ben. Mind you, dat is een kleine maand per jaar ons werk verantwoorden. En als we daarmee echt onze impact kunnen laten zien, is dat uiteraard de tijdsinvestering waard. Stapje opzij: in 2024 spenderen we 103 miljard aan zorg en 3,5 miljard aan sociaal werk. Maar ergens twijfel ik over de nut en noodzaak van die 32 pagina's. 

Ja, opdrachtgevers, zoals gemeenten, willen informatie om te evalueren of we aan de verwachtingen voldoen. Maar hoeveel zegt die informatie werkelijk over de kwaliteit van ons sociaal werk? En belangrijker nog, geeft het een volledig beeld van onze impact op een individu? Als wij één jongere weer naar school laten gaan, één senior letterlijk meer laten bewegen of één werkende mantelzorger aan het werk houden, dan is dat een megaprestatie. Dan hebben we namelijk impact op het leven van iemand. 

Welzijnscalimero
Mijn twijfel is niet bedoeld om het belang van verantwoording te ontkrachten. Integendeel, het is een zoektocht naar een evenwicht tussen kwantitatieve meningen en de kwalitatieve impact die we hebben op het leven van mensen. Een zoektocht naar een manier om die diepgaande veranderingen die we bewerkstelligen te vatten, zonder ons te verliezen in cijfers en verhalen waar we misschien wel vooral onszelf als welzijnscalimero mee willen overtuigen. 

Doen we het goede goed?
Zou het niet voldoende moeten zijn dat we aantoonbaar iedere dag opnieuw professioneel bezig zijn met de hele eenvoudige vraag: doen we het goede en doen we het goede goed? Daar steken we een enorme effort in met: 

  • Scholing
  • Innovaties
  • Interventies
  • Jaarverslagen
  • Operationele, tactische en strategische overleggen met opdrachtgevers
  • Een governance code en Raad van Toezicht
  • Het kwaliteitslabel Sterk Sociaal Werk plus bijbehorende audit

Laten we even inzoomen op dat kwaliteitslabel Sterk Sociaal Werk. Onlangs hebben we hun audit glansrijk doorstaan. Dat betekent dat we voldoen aan een gestandadiseerd kader voor onze werkwijze en onze impact. In gewone mensentaal: ja, we doen het goede goed. Zouden onze opdrachtgevers hier niet gewoon op moeten vertrouwen? 

Wij zijn goed
Ik ben blij dat ik deze Gezonde Twijfel eens in mijn eigen woorden aan het digitale papier heb toevertrouwd. Zie het vooral als een uitnodiging om met mij en ons mee te denken over het meten en delen van onze impact. Misschien biedt het ook een gespreksopening bij de volgende ronde aanbestedingen, zodat we een stuk minder dan 32 pagina's verantwoording hoeven te schrijven om onze kracht in de Duin- en Bollenstreek te laten zien.

Welzijnskwartier wil zichzelf continu ontwikkelen. In kennis, kunde, vaardigheden en interventies. We weten heel veel. Maar we hebben op grote en kleinere maatschappelijke uitdagingen de wijsheid niet in pacht. Door dilemma’s intern te agenderen, willen we Het Goede Gesprek met elkaar en met onze partners aangaan. Daar horen gezonde twijfels bij. Onze manager Sociale Innovatie en MT-lid Marielle de Mooij is een relatieve nieuwkomer in het sociale domein. Daarom heeft Welzijnskwartier juist haar gevraagd om lastige onderwerpen en afwegingen vanuit haar frisse blik aan het voetlicht te brengen. 

Foto van Mariëlle de Mooij

Mariëlle de Mooij

Manager Sociale Innovatie