De vierde grote transformatie: Welzijnscalimero van servet naar tafellaken
Ken jij Calimero nog? Dat kleine kuikentje dat klaagde: “Zij zijn groot en ik is klein, en dat is niet eerlijk!” Zo voel ik me vaak in het huidige systeem. De zorg krijgt miljarden. En wij van welzijn? Wij schrapen met moeite kleine budgetten bij elkaar voor preventie en vitaliteit. Wij zijn het kleine broertje dat erbij hoort ... zolang de zorgkosten niet worden overschreden.
Mijn Calimero-gevoel is zelfkritiek, omdat welzijn zich ook zó opstelt: klein en bescheiden. Maar ook zelfmedelijden, want we zijn nog te vaak een sluitpost. Wat nou als we die eierdop samen afdoen en weggooien en welzijn als fundament zien in wonen, zorg en welzijn?
Doorbreek de vicieuze cirkel
De kern van het probleem is dat gemeenten vastzitten in een onhoudbaar systeem. Zij moeten de jeugdzorg en de Wmo uitvoeren met beperkt geld. Zonder de mogelijkheid om hun wettelijke taken terug te geven aan het Rijk. Dus bezuinigen ze noodgedwongen op – jawel – welzijn. Terwijl juist daar de sleutel ligt voor een betaalbaar systeem.
Het is tijd om dit systeem te doorbreken met lef en concrete keuzes. En bovenal welzijn niet langer te zien als klein bier, maar als het tafellaken waarop de rest is gebouwd. Want wie geeft er nou écht invulling aan die prachtige mission statements in wonen en zorg over ‘eigen kracht’, ‘positieve gezondheid’ en ‘langer zelfstandig thuis’? Nou, welzijn, wij dus.
Kap met het ontmoedigen van samenwerking
Welzijn doet en kan veel. Denk aan een buurthuis dat eenzaamheid voorkomt met activiteiten waar de wijk elkaar ontmoet. Of aan de sociaal werker die mantelzorgers leert hoe je helpt met steunkousen en de inzet van eHealth. Welzijn kan de druk op de zorg verlagen. Want wij houden mensen langer gezond, zelfredzaam en betrokken. Toch blijft welzijn vaak nog een bijzaak, omdat in het huidige systeem samenwerking niet loont. Het tegenovergestelde is waar. Het resultaat? Frustratie, bezuinigingen en een gebrek aan structurele oplossingen, in de hele keten.
Nogmaals: Het is tijd om dit systeem te doorbreken met lef en concrete keuzes. En bovenal welzijn niet langer te zien als klein bier, maar als het tafellaken waarop de rest is gebouwd.
Van solitaire concurrenten naar solidaire partners
Als welzijn morgen verdwijnt? Wat gebeurt er dan? Nou, dan explodeert de zorg, worden meer mensen eenzaam en verdwijnt het sociale vangnet. Kappen dus met preventie te zien als kostenpost. Het is onze sleutel tot een gezonde, betaalbare samenleving. En hier komt mijn vraag aan jullie: durven we vanuit Rijk, gemeente en partners samenwerking echt te omarmen in plaats van te ontmoedigen? En zelf aan de slag te gaan met de driehoek welzijn-zorg-wonen die solidair werken, in plaats van elkaar solitair beconcurreren?
Alsjeblieft, 3 concrete ideeën om buiten de lijntjes te kleuren
💰Deel het geld: Waarom investeren in dure ruimtes voor senioren als een buurthuis die rol al perfect vervult?
👩⚕️👨🏫👨🎓👨🏭👩💻 Deel de verantwoordelijkheid: Waarom zou de zorg mantelzorgers ondersteunen, terwijl welzijn de experts daarvoor in huis heeft?
🙏 Beloon samenwerking: Geef alle partners een bonus als ze in gezamenlijkheid écht resultaat boeken, zoals een community manager die welzijn, zorg en wonen verbindt.
The place to be
Het sociaal domein is het enige domein waar gemeenten echt op kunnen sturen. En dat is ook precies de plek waar het moet gebeuren. Als we welzijn versterken, bouwen we aan die gewilde participatiemaatschappij, waarin iedereen meedoet. Laten we welzijn dus samen transformeren van Calimero naar systeemdoorbreker.
Dat is de toekomst waar ik in geloof.
Gwen Spies
Directeur-bestuurder
Gwen Spies
Directeur-bestuurder