It takes two om zwanger worden
Voorkomen van ongewenst zwanger worden
Hatsjikadee, van 17 tot 21 juni was er weer een ‘Week van...’. Dit jaar stond het in het teken van het vakgebied van onze sociaal werker jongeren, Jonna Wortman: seks. Want meestal gaat seks vooraf aan zwanger worden, toch? Daarom stond deze week in het teken van Gezond Zwanger Worden. Voor de zesde keer werd deze week georganiseerd door Kansrijke Start van het ministerie van VWS. In deze blog vertelt Jonna waarom zij deze week liever 'De Week van Ongezond Zwanger Worden' noemt.
Diepe shit 🤰
Laat ik met een mooie volle beleidszin beginnen: wij jongerenwerkers bevinden ons midden in de leefwereld van jongeren, met als doel jongeren te ondersteunen op hun reis naar volwassenheid, waar mogelijk zo preventief mogelijk. Poeh, die is eruit. Vrij vertaald: wij krijgen alle perikelen van jongeren mee. Van hoge pieken tot diepe shit. Die diepe shit proberen we aan alle kanten ondieper te maken door zo vroeg mogelijk signalen op te pakken. En door hele gerichte voorlichting. Dat laatste is best handig als je niet zwanger wilt worden, al zeg ik het zelf.
Nu Niet Zwanger 👌
Als aspirant-seksuoloog praat ik graag gezellig over de bloemetjes en bijtjes. Maar daar voorkom ik geen zwangerschappen mee. Daarvoor gebruik ik de methodiek 'Nu Niet Zwanger'. Een methodiek waarmee we - zoals de naam al doet vermoeden - bij meiden én jongens ongewenste en dus ongezonde zwangerschappen voorkomen.
Je las het goed: bij meiden én jongens. Ja, degene met een baarmoeder wordt zwanger, maar it takes two om zwanger te worden. Redelijk open deur, I know. In de praktijk ligt de schuldvraag anno 2024 echter nog steeds bij de baarmoeders. Met 'Nu Niet Zwanger' laten we jongeren beseffen dat als je door een opwellig van hormonen een streepje op de Clearblue-test ziet, ze allebei zwanger zijn. Jullie hebben dus beiden ‘schuld’. Dat ‘beseffen’ in de zin hierboven is uiteraard spreekwoordelijk.
Mind You
1 op de 5 vrouwen heeft te maken met een onbedoelde zwangerschap. Gemakshalve kunnen we ervan uitgaan dat dit ook geldt voor 1 op de 5 mannen (waarom is daar eigenlijk geen onderzoek naar gedaan?). 68% van deze zwangerschappen is ongewenst. Als we inzoomen op jongeren, dan blijkt dat het aantal tienerzwangerschappen in Nederland laag is vergeleken met andere landen. Onze abortuszorg, die wordt gezien als een van de beste ter wereld, draagt daar flink aan bij. Niettemin komen er jaarlijks zo'n 1500 tienermoeders bij, en plegen ruim 2500 jongeren abortus.
Hoogtepunt 🍑
Nog even terug naar de praktijk. Terug naar het schoolplein, de vriendengroep, het jongerencentrum of het gesprek thuis, nadat de zwangerschapstest positief is. In nog te veel gevallen blijkt dat de bezwangerde meiden en jonge vrouwen als verantwoordelijke worden aangewezen. Verantwoordelijk voor het gebruiken, regelen, meedragen en controleren van de anticonceptie die in een vlaag van wederzijdse romantiek of pure geilheid niet is gebruikt. De zak wordt geleegd, de baarmoeder gevuld en de gebakken peren zijn niet voor de gever, maar voor de ontvanger. Het hoogtepunt wás er voor de jonge heer, het dieptepunt ís voor de jonge dame.
Nu Niet Voortplanten 💦
Eigenlijk wilden we de naam 'Nu Niet Zwanger' veranderen in Nu Niet Neu... Voortplanten. Deze plastische naam past beter in de leefwereld van jongeren, maar krijgen we – heel eerlijk - minder goed in- en extern ‘verkocht’. Maar de brainstorm over een andere naam bracht ons wel op een ander idee. 'Nu Niet Zwanger' is bedoeld voor iedereen die het risico loopt tot het creëren van nageslacht. Voor zowel meiden als jongens dus. Maar eigenlijk nog wel meer voor de mannelijke helft in de paringsdans, vooral ook omdat daar gewoon nog meer te winnen valt. Om juist het moeilijke gesprek over gedeelde verantwoordelijk voor anticonceptie met hen op gang te helpen, ontwikkelen we as we speak een praatplaat *. Een plaat voor:
🍆 Het goede en interactieve gesprek
🍆 Het taboe doorbreken
🍆 Kennisquizzen
🍆 De wedstrijd ‘Condoom op dildo’
🍆 Het ‘plunderen’ van de kast met voorbehoedsmiddelen
Voorlichting is king 👀
In onze Week Van (On)gezond Zwanger Worden, die 52 weken per jaar duurt, willen we geen handelingen of gedrag stimuleren of afkeuren. Jongeren zijn gewoon mensen met lusten en driften, zoals jij en ik. Wel maken we ze bewuster van hun eigen verantwoordelijkheid voor de eventuele gevolgen van hun gedrag. We zorgen voor meer onderling respect, minder conflict als er toch een ‘ongelukje’ gebeurt en meer kennis over wat ongewenste zwangerschappen voor meiden betekenen. Voor de meesten een mooi leerproces en zelfs een eye-opener.
* Heb je aanvullende suggesties voor onze nieuwe praatplaat? Let me know!
Jonna Wortman is onze seksdeskundige en een van onze 20 sociaal werkers jongeren. Allemaal specialisten die als geen ander weten wat jongeren beweegt, triggert en motiveert. En met hun preventieve inzet dure jeugdhulp voorkomen. Onze jongerenwerkers werken vanuit het keurmerk Sterk Sociaal Werk en signaleren trends en ontwikkelingen eerder dan wie dan ook. Dit doen ze op de (digitale) straat in jongerencentra en steeds vaker op scholen. Meer weten over ons jongerenwerk? Neem gerust contact op.
Jonna Wortman
Sociaal Werker - Jongeren
Jongerenwerker Hillegom