Margreet Adam, gebiedsmanager Welzijnskwartier

Als er een onderwerp is waar bijna iedereen mee te maken heeft, dan is dat mantelzorg. Voor elkaar zorgen geeft betekenis aan ons leven en aan de relaties die we met elkaar hebben. En dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het in de praktijk steeds minder. 

Mantelzorg staat namelijk erg onder druk. De komende 20 jaar daalt het aantal mantelzorgers per ‘zorgvrager’ fors. Van 5 mantelzorgers per zorgvrager in 2018 naar 3 per zorgvrager in 20401. Tegelijkertijd neemt het aantal mensen dat mantelzorg nodig heeft sterk toe. Naar verwachting zijn er in 2035 bijna 5 miljoen mensen van 65 jaar en ouder, waarvan het meerderdeel zelfstandig woont. In 2040 zijn 2,6 miljoen Nederlanders 75 jaar of ouder.  
 
Daarnaast zien we in de zorg een toenemend tekort aan werknemers. Volgens het Centraal Planbureau heeft Nederland in 2025 135.000 extra werknemers in de zorg nodig2.  

Ook de verhoging van de pensioenleeftijd en toename van het aantal werkende vrouwen heeft invloed op de inzet van mantelzorgers. Overbelasting komt veel voor. Momenteel bij 1 op de 10 mantelzorgers. De verwachting is dat dit percentage verder zal stijgen als we hier niets aan doen. 

Dit alles heeft veel impact op de zorg voor onze naasten. Hoe kunnen we iedereen voldoende zorg geven, nu en in de toekomst? Grote tekorten dreigen, terwijl het goed voor elkaar kunnen zorgen juist bijdraagt een waardevol en menselijk bestaan. Corona laat zien hoe belangrijk dit is. 

De afgelopen decennia is er veel geïnvesteerd in mantelzorg. Er zijn steunpunten en lotgenotengroepen opgericht, er is een belangenvereniging, een landelijke Dag van de Mantelzorg, gemeentes delen elk jaar een waardering uit, diverse zorgverzekeringen bieden een aanvullende mantelzorgvergoeding, er zijn mantelzorgmakelaars, respijtzorg, belasting- en verlofregelingen en sinds enkele jaren is er ook aandacht voor jonge mantelzorgers.  

Toch is dit nog lang niet voldoende. De vergrijzing dwingt ons om de zorg anders te gaan organiseren. Het is noodzakelijk om nu al na te denken over andere manieren om zowel zorgvragers als mantelzorgers de juiste steun te bieden op termijn. Dit kan op vele manieren. Denk aan de rol die werkgevers kunnen hebben en het verminderen van regeldruk voor mantelzorgers.  
Het belangrijkst is dat we hier samen over nadenken en oplossingen bedenken. 

Zorginstellingen, huisartsen, gemeentes, ondernemers, vrijwilligersorganisaties, bonden, 
zorgverzekeraars, mantelzorgers en cliënten. Iedereen kan een bijdrage leveren. En hoe? Ik heb het antwoord niet op een presenteerblaadje, maar denk graag samen met iedereen uit Katwijk of uit de regio Duin- en Bollenstreek na over oplossingen. 

Je bent van harte uitgenodigd om hieraan mee te doen(stuur me een DM als je interesse hebt).

Vandaag is de Dag van de Mantelzorg. Een dag om stil te staan bij mantelzorg. Vanuit Welzijnskwartier doen wij dat ook. Al onze mantelzorgers ontvangen deze week een kaartje, als waardering voor hun inzet. We hopen dit nog lang te kunnen doen, en samen te bouwen aan een maatschappij waar mantelzorgers gewaardeerd worden en ondersteunt in hun waardevolle taak.  

Margreet Adam